Τρίτη 28 Ιουνίου 2016

Ο Καστρινογουβιανός θεατρίνος Μανόλης Γιωργιτσάκης ή Μονάντερος (1920-1989)

Ο Καστρινογουβιανός θεατρίνος Μανόλης Γιωργιτσάκης ή Μονάντερος (1920-1989)

   Ο Καστρινο-γουβιανός θεατρίνος Μανόλης Γιωργιτσάκης ή Μονάντερος καταγόταν από τις Γούβες Ηρακλείου.
Ο πατέρας το λεγόταν Γιωργιτσογιώργης που γεννήθηκε και μεγάλωσε στις Γούβες, ενώ πολέμησε τον προπερασμένο αιώνα τους Τούρκους σε διάφορες μάχες και επειδή τον κυνηγούσαν οι Τούρκοι, μετακόμισε από τις Γούβες στο Μεγάλο Κάστρο. Εκεί παντρεύτηκε την Αντρονίκη Τριαλώνη από τις Βούτες και απέκτησαν δύο παιδιά, τον Μανόλη και τον Δημήτρη. Τώρα στις Γούβες υπάρχει το παλιό σπίτι των Γιωργίτσιδων και ένα τοπωνύμιο που το λέμε “στου Γιωργίτση το Μετόχι”.
   Ο Μανόλης Γιωργίτσακης γεννήθηκε στο Μεγάλο Κάστρο το 1920 την εποχή της φτώχειας και της πείνας. Από όταν πήγαινε στο Δημοτικό σχολείο φαινόταν το θεατρικό του ταλέντο στις σχολικές παραστάσεις. Στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Γιωργίτσης πολέμησε και αυτός στην Αλβανία τον φασισμό. Όταν υπηρετούσε στρατιώτης, παίζοντας θέατρο στα Γιάννενα γνώρισε μια κοπελιά, την Ελευθερία Καρτάτση και απέκτησαν μια κόρη, την Πόπη, που την πολυαγαπούσε και την οικογένεια της.
   Από τα χρόνια της Κατοχής, αυτός ο αυτοδίδακτος θεατρίνος έπαιζε θέατρο με τους συνεργάτες του στις μεγάλες πόλεις αλλά και στα χωριά της Κρήτης, πολλά εκ των οποίων δεν είχαν ούτε αυτοκινητόδρομο, ούτε ρεύμα, ούτε ένα ραδιόφωνο. Ο Γιωργίτσης τόλμησε να παίξει πολλές φορές θέατρο ακόμα και στην Σπιναλόγκα και ιδιαίτερα κατά τα μετακατοχικά χρόνια όπου το νησί ήταν νοσοκομείο και απομονωτήριο των λεπρών. Με τις παραστάσεις του εκεί τους έδινε θάρρος να ζουν, να χαίρονται και να ελπίζουν με χαρές και χαμόγελα. Εκτός από την Κρήτη είχε παίξει θέατρο και στα Δωδεκάνησα, στις Κυκλάδες και σε άλλα μέρη της Ελλάδας.
   Πολλές φορές είχε έρθει και στις Γούβες και έπαιζε θεατρικά έργα. Θυμάμαι μια φορά σε μια παράστασή του στο Λιβάδι ή Πλατεία των Γουβών, ανέβασε το έργο “Η Λύσσα”, στην οποία είχε έναν εκπαιδευμένο σκύλο ο οποίος σε κάποια σκηνή σαν λυσσασμένος δάγκωνε τον Γιωργίτση στα σπλάχνα και λύσσαγε κι αυτός. Το κοινό παρακολουθούσε με δέος την σκηνή, θαυμάζοντας το μεγάλο ταλέντο του Μονάντερου στην τραγωδία.
   Ο Γιωργίτσης ή Μονάντερος ήταν πολυτάλαντος ηθοποιός, σοβαρός, αστείος, κωμικός, τραγικός, χορευτής, τραγουδιστής. Σε όλα τα θεατρικά του έργα εκτός από τον ρόλο του, αναλάμβανε τη σκηνοθεσία και την σκηνογραφία. Ήταν άκακος και αγνός, ποτέ δεν ήθελε να γίνει πλούσιος από το θέατρο.
Ήταν μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ηθοποιών και γνωριζόταν με πολλούς ηθοποιούς της Αθήνας. Μεταξύ πολλών θεατρίνων που είχε συνεργαστεί ήταν η γνωστή Αθηναία θεατρίνα Ζωζώ Νταλμάς και με τους καστρινούς οργανοπαίχτες αδελφούς Σπανακάκηδες. Τα μεταπολεμικά χρόνια του είχαν κάνει πολλές προτάσεις να παίξει σε ρόλους σε κινηματογραφικές ταινίες αλλά αυτός δεν δεχόταν.
   Τελειώνοντας, θα ήθελα να υπενθυμίσω στους ανθρώπους του πολιτισμού του Μεγάλου Κάστρου ότι από το 1989 που πέθανε αυτός ο μεγάλος θεατρίνος της Κρήτης, ξέχασαν να τον τιμήσουν και να ονομάσουν ένα δρόμο στο Ηράκλειο με το όνομά του. Επίσης θα έπρεπε και στις Γούβες μελλοντικά να τον τιμήσουμε ανάλογα.


Στη φωτογραφία σε θέατρο της Ρόδου τη δεκαετία του '50, δεξιά ο Μανόλης Γιωργιτσάκης, αριστερά οι οργανοπαίχτες αδελφοί Σπανακάκη, με μια θεατρίνα.



Ο Μανόλης Γιωργιτσάκης μεταμφιεσμένος σε θεατρική παράσταση με μια θεατρίνα τη δεκαετία του 1960.


Ο Γιωργιτσάκης μεταμφιεσμένος στο θέατρο “Όαση” του Ηρακλείου τη δεκαετία του '50, παίζοντας στο θεατρικό έργο “Η Λύσσα”.

(Δημοσιευμένο στην εφημερίδα "Πατρίς" στις 24/6/2016)