Στις Γούβες να επαναφέρουμε το Χοντρό Χαράκι και τα δύο αγκωνάρια στο εικονοστάσι.

Στις Γούβες να επαναφέρουμε το Χοντρό Χαράκι και τα δύο αγκωνάρια στο εικονοστάσι.

Σε κάθε χωριό και πόλη του τόπου μας κάναμε, κάνουμε και θα κάνουμε μικρά και μεγάλα λάθη. Αυτά τα λάθη πρέπει να μας παραδειγματίζουν, να μας διδάσκουν και να μας ωφελούν. Όπως λέει μια λαϊκή παροιμία “το πάθημα είναι μάθημα”. Εμείς με το που θα κάνουμε αυτά τα λάθη, παρακαλούμε τον Θεό να μας συγχωρέσει.

Γι’ αυτό θεωρώ τον εαυτό μου έναν από αυτούς που κάνουν λάθη αλλά και σωστά πράγματα. Δική μου υποχρέωση είναι να καταγράφω τα λάθη και τα σωστά πράγματα που γίνονται και δεν γίνονται στο χωριό μου, τις Γούβες. Όπως λέει μια λαϊκή παροιμία “αν δεν παινέσεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει”. Έτσι όλα τα γραφούμενα του κάθε τόπου συναρμολογούν την κάθε ιστορία για να διδάσκει τις επόμενες γενιές. Γι’ αυτό γράφω αυτό το άρθρο.

Τα τελευταία χρόνια το Ελληνικό κράτος διαπλάτυνε τον ΒΟΑΚ και στις Γούβες, κάτω από το βουνό Έδερη. Σε αυτή τη διαπλάτυνση έκαναν βόρεια της Έδερης διάφορους παράλληλους ασφαλτοστρωμένους δρόμους. Δίπλα από έναν τέτοιο δρόμο που ενώνει τις Γούβες με τη Χερσόνησο, υπήρχε ένας μεγάλος βράχος, το “Χοντρό Χαράκι”, που πριν εκατοντάδες ή χιλιάδες χρόνια κατρακύλησε από την κορυφή της Έδερης και σταμάτησε τριακόσια μέτρα περίπου βόρεια από τους πρόποδες του βουνού. Αυτό το Γουβιανό χαράκι, ήταν ένα σύμβολο για τις Γούβες γι’ αυτό η περιοχή απέκτησε το τοπωνύμιο “Χοντρό Χαράκι”, που εκατοντάδες Γουβιανά συμβόλαια το αναφέρουν. Είναι αλήθεια και πραγματικότητα ότι σε πολλά χωριά της Κρήτης υπάρχουν παρόμοια χαράκια που τα έχουν χαρακτηρίσει τοπωνύμια. Ακόμα και σε χωριά έχουν δώσει τα ονόματα χαρακιών όπως ένα κεφαλοχώρι της Μεσαράς το ονόμασαν “Χάρακα” και ένα άλλο χωριό του Ηρακλείου το ονομάζουν “Χαράκι”. Αλλά και σε ολόκληρη την Κρήτη συχνοτραγουδούμαι την Κρητική μαντινάδα “Στο ρίζομα του χαρακιού κάνει ασκιανό να κάτσω, να πέσω ν’ αποκοιμηθώ τσ’ αγάπης να ξεχάσω”.

Έτσι από τα παμπάλαια χρόνια οι εκάστοτε Γουβιανοί σέβονταν αυτό το χαράκι και τη σημασία του. Όταν ο πρώην Δήμος Γουβών έδωσε ονόματα στους δρόμους των Γουβών, εγώ τους είχα προτείνει να ονομάσουν το δρόμο που ήταν δίπλα στο χαράκι “Οδός Χοντρό Χαράκι”.

Τους τελευταίους μήνες που ασφαλτόστρωσαν αυτούς τους παράλληλους δρόμους, το χοντρό χαράκι δεν εμπόδιζε ούτε την ασφαλτόστρωση, ούτε το κράσπεδο, ούτε το τσιμεντένιο πεζοδρόμιο, ούτε τις μπάρες αυτού του δρόμου. Πολλοί Γουβιανοί που αγαπούσαν αυτό το Χοντρό Χαράκι προειδοποίησαν τις αρχές των Γουβών να ενημερώσουν τους ειδικούς του Δήμου Χερσονήσου και τους κατασκευαστές του δρόμου να μην το καταστρέψουν, γιατί δεν εμπόδιζε τη διαπλάτυνση του δρόμου. Αλλά αυτό που συνέβη ήταν ότι αρχίσαν σε αυτό το δρόμο την καταστροφή του Χοντρού Χαρακιού. Ευτυχώς όμως που περνούσαν από εκεί Γουβιανοί και σταμάτησαν την ολοκληρωτική καταστροφή του και τώρα όποιος περνά και το βλέπει μοιάζει σαν βομβαρδισμένο έγκλημα.

Στον ίδιο δρόμο του Χοντρού Χαρακιού, λίγες εκατοντάδες μέτρα νότια προς τις Γούβες, στην τοποθεσία “της Καλογριάς το ρυάκι”, υπήρχε για πολλούς αιώνες εκεί ένα εικονοστάσι κι ένα αγκωνάρι περίπου ένα μέτρο, και η βάση του ήταν ένα πλακωτό τετράγωνο αγκωνάρι. Από αυτό το δρόμο περνούσαν συνέχεια οι Γουβιανοί και όχι μόνο, που πάντα έκαναν το σταυρό τους και ορισμένοι πήγαιναν και άναβαν το καντήλι του. Αυτό το Γουβιανό εικονοστάσι ήταν Ορθόδοξο Χριστιανικό σύμβολο που είχε τη δική του Ορθόδοξη ιστορία. Άλλοι λένε πως πριν από πολλά χρόνια είχε γίνει εκεί μια μάχη που σκοτώθηκαν Γουβιανοί και άλλοι λένε πως εκεί είχε γίνει κάποιο θαύμα. Στις Γούβες άλλοι συχνολένε πως οι Τούρκοι έκλεβαν αυτά τα αγκωνάρια του εικονοστασίου και το επόμενο πρωί αυτά πάλι βρίσκονταν στη θέση τους. Γι’ αυτό εκείνη η περιοχή απέκτησε το ιερό τοπωνύμιο “εικονοστάσι”, που πολλά Γουβιανά συμβόλαια το αναφέρουν.

Πριν από δέκα χρόνια περίπου 300 μέτρα περίπου νότια από αυτό το εικονοστάσι, οι υπεύθυνοι της Ενορίας Γουβών, έφεραν από εκτός Κρήτης με μια νταλίκα ένα εκκλησάκι του Αγίου Στυλιανού και το έβαλαν πάνω σε μια τσιμεντένια βάση. Μετά πήραν αυτά τα δύο αγκωνάρια του εικονοστασίου και τα έβαλαν μέσα σε αυτό το εκκλησάκι. Έτσι ο ήλιος κι εμείς δεν ξαναείδαμε αυτά τα δύο Ορθόδοξα αγκωνάρια και θρησκευτικά σύμβολα των Γουβών. Γι’ αυτό όταν περνούμε από εκεί δεν μας κάνει όρεξη να κάνουμε το σταυρό μας, αλλά ούτε μας κάνει όρεξη να ανάβουμε το καντηλάκι του εικονοστασίου μας, γιατί δεν υπάρχουν εκεί αυτά τα δύο ιερά αγκωνάρια.

Για να γίνουν όλα τα παραπάνω γραφούμενα μου μέλι γάλα, πρέπει εμείς οι Γουβιανοί να βρούμε ένα πολύ μεγάλο και πανέμορφο χαράκι να το βάλουμε στο ίδιο μέρος να το αντικαταστήσουμε. Έπειτα πρέπει να κατασκευάσουμε ιμιτασιόν αυτά τα δύο αγκωνάρια του εικονοστασίου και να τα τοποθετήσουμε δίπλα στο εικονοστάσι μας. Αλλά επειδή πάνω από μισό αιώνα εγώ ότι προτείνω, ότι γράφω κι ότι λέω για τον πολιτισμό των Γουβών δεν γινόταν, δεν γίνονται και δεν θα γίνονται, έτσι οπωσδήποτε και αυτές οι προτάσεις μου θα χαρακτηριστούν από τα “αφεντικά” των Γουβών, τρύπες στο νερό και δε θα γίνουν ποτέ. Γιατί;!

 (Δημοσιευμένο στην εφημερίδα "Πατρίς" στις 4/1/2021)